ویتامینها
ویتامینها ترکیبات آلی هستند که در طیف گستردهای از فعالیتهای متابولیکی شرکت میکنند. کمبود ویتامینها میتواند مشکلات مختلفی را برای سلامت حیوان ایجاد کند.
هر ویتامینی عملکرد منحصر به فردی در بدن دارد، بنابراین مهم است که تعادل مناسب بین مواد مغذی در تمام غذاهای حیوانات خانگی وجود داشته باشد.
سگها و گربهها نمیتوانند ویتامینهای مورد نیاز خود را بسازند. بنابراین این مواد باید توسط غذا تأمین شود.
در غذای حیوانات خانگی، ویتامینها معمولاً به عنوان Premixاضافه میشوند.
Premixکمک میکند تا سطح صحیح مواد مغذی به طور مساوی در محصول نهایی توزیع شود. با یک پیش مخلوط، ریز مغذیها دو بار مخلوط میشوند، یک بار وقتی که پیش مخلوط ساخته میشود و یک بار دیگر وقتی که ماده مخلوط به مواد غذایی اضافه میشود.
ویتامینها به دو دسته تقسیم میشوند: ویتامینهای محلول در چربی و محلول در آب.
ویتامین های محلول در چربی شامل A ، D ، E و K هستند و در بدن ذخیره میشوند. مصرف بیش از حد این ویتامینها میتواند بر روی حیوانات خانگی اثر سمی بگذارد. ویتامینهای محلول در آب شامل ویتامینهای B-Complex و ویتامین C هستند.
ویتامین های محلول در چربی:
ویتامین A در حفظ سلامتی پوست و سلولهای اپیتلیال نقش دارد؛ بنابراین کمبود و مسمومیت با آن، که هر دو علائم
یکسان دارند، به صورت عوارض پوستی خود را نشان میدهند. در این موارد کراتین سازی بیش از حد سطوح اپیتلیال رخ میدهد، درنتیجه هیپرکراتوز در غدد سباسه و مجاری آن ها رخ داده و در نتیجه راه خروج ترشحات را مسدود می سازد. پاپول هایی که مرکز سفتی دارند به صورت موضعی یا عمومی بوجود میآیند. پوشش نامناسب، موریختگی، شوره و افزایش احتمال بروز عفونتهای باکتریایی نیز دیده می شود. التیام زخم ها دچار اختلال می شود.
از آن جایی که ویتامین A در بدن ذخیره میشود مسمومیت با آن خطرناک تر از کمبود آن است. اگر به میزان زیادی از مکمل ها و یا جگر در جیره غذایی استفاده شود احتمال بروز مسمومیت افزایش می یابد. مصرف این ویتامین به میزان ۳۰ برابر مقدار مورد نیاز به مدت ۲ تا ۳ ماه میتواند موجب مسمومیت شود. اوردوز ویتامین Aبیشتر در گربه هایی که با مقادیر زیادی جگر تغذیه شدهاند دیده می شود.
ویتامین D برای جذب و متابولیسم کلسیم و فسفر لازم است. نیازهای سگ و گربه تحت تأثیر سطح رژیم غذایی کلسیم و فسفر است. تغذیه با غذاهای دارای کیفیت مناسب، میزان کلسیم، فسفر و ویتامین D را تضمین میکند.
ویتامین D بیش از حد میتواند منجر به راشیتیسم، مشکلات قلبی، تخریب دیواره معده، ریه و رگهای خونی شود.
ویتامین E ، به عنوان توکوفرول شناخته میشود، یک آنتیاکسیدان بیولوژیکی است و مسئول تولید مثل طبیعی نیز میباشد. کمبود ویتامین E میتواند منجر به ضعف عضلانی و سختی راه رفتن شود. همچنین کمبود آن در سگ ها با کاهش بلاستوژنز لنفوسیت ها در محیط آزمایشگاه همراه بوده است. در گربه ها چنین اختلالی موجب التهاب بافت چربی می شود. این سندرم زمانی ایجاد میشود که حیوان با غذاهای چرب مثل کنسرو ماهی تن تغذیه شود.
اگر فرآوری ماده غذایی یا اکسیداسیون چربی موجب از بین رفتن ویتامین E شود، در این حالت گربه ها، درد نشان داده و بی اشتها، بی حال و تحریک پذیر میگردند و ممکن است ظرف چند هفته از پای درآیند.
مصرف بیش از حد و طولانی مدت ویتامین E میتواند باعث کاهش جذب سایر ویتامینهای محلول در چربی شود و ممکن است مشکلاتی در لخته شدن خون ایجاد کند.
ویتامین K به عنوان ویتامین ضد خونریزی در نظر گرفته میشود زیرا عاملی موثر در مکانیسم لخته شدن خون است.
ویتامین های محلول در آب:
ویتامین B12 و اسید فولیک در بسیاری از عملکردهای متابولیکی نقش دارند. آنها برای تشکیل گلبولهای قرمز خون و عملکرد سیستم عصبی ضروری هستند.
کم خونی شایعترین نشانه کمبود هر یک از این ویتامینهای پیچیده است.
ریبوفلاوین برای عملکرد صحیح سیستم عصبی، استفاده از انرژی، داشتن پوست و موی سالم و ترمیم بافت مورد نیاز است و کمبود آن در سگها به عنوان کاهش وزن، درماتیت پوستی و اختلالات عصبی مشاهده میشود.
همچنین کمبود ریبوفلاوین موجب موریختگی سر در گربهها میگردد. اگر هر گونه گوشت یا لبنیات در جیره غذایی وجود داشته باشد کمبود ریبوفلاوین غیر ممکن است اتفاق افتد. کمبود نیاسین به صورت پلاگرا و زخم شدن غشاهای مخاطی، اسهال و لاغری تظاهر مییابد. ممکن است موجب درماتیت عصبی در اندام های خلفی و شکم هم بشود.
نیاسین و اسید پانتوتنیک برای حفظ یکپارچگی مو، پوست و سیستم عصبی مورد نیاز است و کمبود آن ممکن است سبب کاهش اشتها، درماتیت پوستی، اسهال متناوب و یا یبوست شود. زمانی کمبود بروز میکند که جیره غذایی از لحاظ پروتئینهای حیوانی فقیر و از ذرت غنی باشد. ذرت و همه غلات از لحاظ تریپتوفان فقیرند و تریپتوفان توسط همه حیوانات به جز گربه به نیاسین تبدیل میشود. غذاهای تجاری بیش از مقدار مورد نیاز نیاسین دارند و بنابراین استفاده از مکملها لازم نیست.
تیامین برای عملکرد مناسب سیستم عصبی مورد نیاز است. کمبود آن ممکن است منجر به کاهش اشتها، کاهش وزن، ضعف و تشنج شود.
پیریدوکسین نیز برای عملکرد صحیح سیستم عصبی مورد نیاز است و کمبود آن میتواند منجر به کم خونی، کاهش رشد، تحلیل رفتن سیستم عصبی و همچنین تشنج شود. بیوتین برای پوست و پوشش سالم ضروری است.
کمبود پیریدوکسین به طور تجربی در گربه ها ایجاد شده و موجب ایجاد پوستی کدر، چرب و ژولیده به همراه شوره عمومی سفید رنگ میشود. در برخی از این گربهها این کمبود موجب موریختگی ناحیهای در قسمتهای گیجگاهی، اطراف چشم، قسمت پشتی پوزه، اطراف دهان و نواحی انتهایی میشود.
ویتامین C یک نیاز غذایی برای انسان و سایر پستانداران است. برای تشکیل کلاژن، بافتی که از اندامها، رگهای خونی و اعصاب مختلف پشتیبانی و متصل میشود، مهم است.
به طور کلی، تولید کنندهای که غذای حیوانات خانگی با کیفیت بالا مانند Petcurean Pet Nutrition تولید میکند، باید ایمنی مواد مغذی ضروری را در فرمولاسیونهای محصول حفظ نماید. کپسولسازی ویتامینها به حفظ بیشتر آنها کمک شایانی میکند.
ایمنی یا تعادل مواد مغذی را میتوان با مصرف مداوم مکمل برخی ویتامینها نیز برقرار کرد.