پروتئینها
پلیمرهایی با وزن مولکولی بالا هستند که ساختار پیچیدهتری نسبت به سایر ترکیبات مثل کربوهیدراتها و چربیها دارند. این گروه از اتصال واحدهای سازندهشان یعنی آمینواسیدها بوجود میآیند. پروتئینها علاوه بر اکسیژن، هیدروژن و کربن دارای مقادیری ازت هستند که ترکیبات دیگر فاقد آن میباشند. به همین علت وجه مشخصه پروتئینها از سایر ترکیبات تعیین میزان ازت آنها است. البته علاوه بر این چهار عنصر، فسفر و گوگرد نیز در بسیاری از پروتئینها یافت میشوند.
جهت سنجش میزان پروتئینها، ازت آلی نمونه را توسط روش کلدال (کجلدال) تعیین میکنند و در عددی موسوم به فاکتور پروتئین ضرب میکنند. در مورد اکثر مواد غذایی فاکتور پروتئین 25.6 در نظر گرفته میشود. در این حالت فرض بر این است که تمام پروتئینها 16% ازت دارند.
تنها 20 یا 21 واحد آمینواسید مختلف از پروتئینهای غذا یا بدن بدست آمده است. اما تعداد توالی ترتیب آنها بسیار زیاد است. این امر منجر به تنوع وسیعی از پروتئینهای موجود در طبیعت میشود. این ترکیبات تواما دارای ساختار کربوکسیل و آمین هستند، پس این ترکیبات دارای هر دو خاصیت اسیدی و بازی میباشند.
پروتئینها بر اساس فرآوردههای آبکافت به سه دسته تقسیم میشوند:
1. پروتئینهای ساده: در اثر هیدرولیز این دسته فقط آمینواسید حاصل میشود.
2. پروتئینهای مرکب: در اثر هیدرولیز این گروه علاوه بر اسیدآمینه، حداقل یک ترکیب پروتئینی دیگر نیز ایجاد میشود، این پروتئینها بر اساس نوع ترکیبات غیر پروتئینی طبقه بندی میشوند.
3. پروتئینهای مشتق شده: ترکیباتی هستند که نتیجه تغییرات اعمال شده به روشهای شیمیایی یا آنزیمی بروی پروتئینهای دیگر میباشند.
اسیدهای آمینه
اسیدهای آمینه به دو دسته تقسیم میشوند: آنهایی که توسط حیوان تولید میشوند و آنهایی که نمیتوانند به مقدار مورد نیاز حیوان خانگی تولید شوند و”اسیدهای آمینه ضروری” محسوب میشوند و باید در رژیم غذایی وجود داشته باشند. سگها و گربهها به 10 اسید آمینه ضروری نیاز دارند، گربهها علاوه بر آن 10 اسید آمینه ضروری به تائورین نیز نیازمند میباشند. علائم کمبود تائورین در گربهها میتوانند از نابینایی و نارسایی قلبی گرفته تا پاسخ ایمنی ناکافی و تولید مثل ضعیف متغیر باشند (جدول 1).
اسیدهای آمینه ضروری (به جز تائورین) به طور بالقوه میتوانند در دو ایزوفرم وجود داشته باشند: اسیدهای آمینه نوع L و اسیدهای آمینه نوع D.
L- آمینو اسیدها شایعترین شکل هستند، در حالی که اسیدهای آمینه نوع Dکمتر برای استفاده بدن در دسترس بوده یا اصلا در دسترس نیستند. به عنوان مثال ، D-lysine در مقایسه با L.lysine کمتر مورد استفاده سگها و گربهها قرار میگیرد.
تولیدکنندگان غذای حیوانات خانگی به طور کلی به حیوانات یا گیاهان (یا هر دو) به عنوان منابع پروتئین تکیه می کنند. منابع حیوانی پروتئین شامل گوشت گاو، مرغ، بره و ماهی است. ذرت و سویا منابع گیاهی رایج هستند.
برخی از پروتئینها در تامین اسیدهای آمینه ضروری که میتواند توسط حیوان استفاده شود، بهتر از سایر پروتئینها هستند. به طور کلی، منابع پروتئینی حیوانی تعادل بهتری از اسیدهای آمینه ضروری برای سگ و گربه نسبت به گیاهان ایجاد میکنند. اما اگر منبع پروتئین قابل هضم نباشد، رژیم غذایی موثر نخواهد بود. به همین دلیل منابع پروتئینی باکیفیت نه تنها حاوی نسبت مناسب اسیدهای آمینه ضروری برای سگ و گربه هستند، بلکه بسیار قابل هضم نیز میباشند. با این حال، حتی بهترین کیفیت پروتئینها میتوانند در طی فرآیند تولید غذای حیوانات خانگی در اثر پخت نامناسب آسیب ببینند.
میزان پروتئین مورد نیاز حیوان خانگی شما به گونه، مرحله زندگی و سطح فعالیت وی و همچنین کیفیت و قابلیت هضم پروتئین در رژیم غذایی او بستگی دارد. گربهها به دلیل تفاوت در متابولیسم پروتئین نسبت به سگها به پروتئین بیشتری نیاز دارند.
جدول1) فهرست اسیدهای آمینه ضروری و غیر ضروری برای سگ و گربه
|
|
آرژنین | آلانین |
هیستیدین | آسپارژین |
ایزولوسین | آسپارتات |
لوسین | سیستئین |
لایزین | گلوتامات |
متیونین | گلوتامین |
فنیل | گلایسین |
ترئونین | هیدروکسی |
تریپتوفان | هیدروکسی |
والین | پرولین |
تائورین | سرین |
—- | تایروزین |
پپتیدها
گروه آمینوی یک آمینواسید میتواند با گروه کربوکسیل آمینواسید دیگر ضمن از دست دادن آب یک اتصال کووالانسی برقرار نماید و ترکیب حاصل را در این حالت دی پپتید مینامند.
1. اگر زنجیرهی پپتیدی بین 2 تا 10 واحد آمینواسید داشته باشد، ترکیب حاصله الیگوپپتید است.
2. اگر تعداد آمینواسیدها بین 10 تا 100 واحد باشد، ترکیب بدست آمده را پلی پپتید میگویند.
3. اگر بیش از 100 واحد آمینواسید در زنجیره باشد، پروتئین تشکیل میشود.
ساختمان پروتئینها
ساختمان اول: ترکیب توالی آمینواسیدها در زنجیرههای پلی پپتیدی را ساختمان اول پروتئین مینامند. مهمترین ساختمان تشکیل دهندهی پروتئینها است که به واسطهی ایجاد پیوند پپتیدی بین ازت آمین و اکسیژن کربوکسیل، بین دو اسیدآمینه مختلف برقرار میشود.
ساختمان دوم: در ساختمان دوم که ساختار فضایی زنجیره پروتئینها را نشان میدهد، دو حالت مارپیچ یا ورقهای چین خورده ملاحظه میشود. ساختار مارپیچ آلفا رایجترین فرم ساختمان دوم در پروتئینها است. مارپیچ آلفا در نتیجهی تشکیل پیوندهای هیدروژنی درون یک زنجیره (درون مولکولی) تشکیل میشود. در این مارپیچ بین اتم اکسیژن گروه کربوکسیل با اتم هیدروژن گروه آمین چهارمین اسید آمینه بعد در طول زنجیره، پیوند هیدروژنی تشکیل میشود. هرگاه پیوندهای هیدروژنی بین دو زنجیرهی مختلف باشند (بین مولکولی)، ساختار حاصله، ساختار ورقهی تاخورده یا بتا نامیده میشود.
ساختمان سوم: زمانی تشکیل میشود که زنجیرههای پپتیدی دارای ساختمان دوم در طول محور زنجیره تاب خورده و روی هم قرار بگیرند و به صورت ساختار فشردهای درمیآیند، شکل سه بعدی یک پروتئین مربوط به ساختمان سوم آن است. پیوندهای دی سولفیدی، هیدروژنی و هیدروفوبی این ساختار را پایدار میسازند.
ساختمان چهارم: از اتصال دو یا چند زنجیرهی پپتیدی توسط پیوندهای غیرکووالانسی به هم، ساختمان چهارم پدید میآید. پیوندهای هیدروفوبی در تشکیل ساختمان چهارم پروتئینها، نقش اساسی دارند.
مکانیسم پروتئینها
رفتار سلولی و تمام فعالیتهایی که در سلول انجام میشود، بر عهده پروتئینها است. همه پروتئینها با هم برهم کنش دارند و تقریبا میتوان گفت که همه پروتئینها اثر خود را با همکاری پروتئینهای دیگر در سلول اعمال میکنند و هیچ پروتئینی نیست که در یاخته به تنهایی عمل کند. برای ساخت پروتئین در سلول مراحل زیر باید انجام شود:
1. DNA باید رونویسی شود. در این مرحله آنزیم RNA پلی مراز دو رشته از هم جدا میشود و بعد رونویسی آغاز میگردد (اطلاعات در DNA به صورت رمز سه تایی وجود دارد، یعنی هر سه نوکلئوتید معرف یک رمز و هر رمز معرف یک اسیدآمینه است).
2. RNA پلیمراز مانند قطاری بروی DNA حرکت میکند و رونویسی ادامه پیدا میکند.
3. در آخر رونویسی RNAپلی مراز به رمز پایان رسیده و رونویسی به پایان میرسد.
محصول این رونویسی mRNA نام دارد. mRNA از هسته خارج میشود و در سیتوپلاسم به کمک نوع دیگر RNA به نام tRNA اسیدآمینه را به هم متصل میکند. tRNA روی mRNA متصل میشود و طبق رمزهای mRNA و tRNA اسیدآمینهها را کنار هم میگذارد و در آخر زنجیرههای پلی پپتیدی بوجود میآید.
وظایف پروتئینها
پروتئین رژیم غذایی برای حفظ عملکردهای روزمره حیوانات حیاتی است. پس از صرف غذا، پروتئین توسط دستگاه گوارش به اسیدهای آمینه تجزیه میشود. اسیدهای آمینه پس از جذب در جریان خون میتوانند برای تشکیل پروتئینهای جدید که دارای عملکردهای متعددی هستند، مانند کمک به عضله سازی، ترمیم بافتها، ایجاد آنزیمها و هورمونها، انتقال اکسیژن و آهن در خون و حمایت از عملکرد سیستم ایمنی مورد استفاده قرار بگیرند. پروتئینها همچنین جزء اصلی مو، پوست، ناخنها، رباطها، تاندونها و غضروفها هستند و منبع اصلی نیتروژن بدن به شمار میآیند.
نیتروژن برای سنتز اسیدهای آمینه غیر ضروری و سایر مولکول های حاوی نیتروژن مانند اسیدهای نوکلئیک، پورینها، پیریمیدینها و برخی از مواد انتقال دهنده عصبی ضروری است.
اسیدهای آمینه تامین شده توسط پروتئین رژیم غذایی نیز میتوانند برای انرژی متابولیزه شوند. انرژی ناخالص اسیدهای آمینه 65. 5 کیلو کالری در گرم است.
حیوانات قادر به ذخیره اسیدهای آمینه اضافی نیستند. اسیدهای آمینه مازاد یا مستقیماً برای انرژی استفاده میشوند یا برای ذخیره انرژی به گلیکوژن یا چربی تبدیل میشوند. یکی دیگر از عملکردهای جانبی پروتئینها در رژیم غذایی سگ و گربه ایجاد طعم است. وقتی پروتئینهای غذا در حضور کربوهیدراتها و چربیها پخته شوند، طعمهای متفاوتی ایجاد میشود.
در بدن حیوان، چه داخل سلول و چه خارج سلول، هزاران واکنش بیوشیمیایی اتفاق میافتد. تمام این واکنشها توسط آنزیمها انجام میشوند و ساختار تمام این آنزیمها از پروتئینها تشکیل شده است.
بعضی از این واکنشها در داخل سلولها انجام میشود. ساختار آنزیمها به گونهای است که میتوانند با مولکولهای مختلف در داخل سلولها ترکیب شوند و بصورت کاتالیزور در واکنشهای بیوشیمیایی بدن مشارکت داشته باشند. برخی از آنزیمها هم مثل آنزیمهای گوارشی در خارج از سلولها عمل میکنند.
بعضی آنزیمها هم برای انجام واکنشها نیاز به مولکولهای دیگر دارند مثل ویتامینها و املاح. یعنی در حضور ویتامینها و املاح میتوانند وارد واکنشهای شیمیایی بدن شوند. بنابراین یکی دیگر از عملکردهای پروتئین در بدن انجام واکنشهای شیمیایی است .کمبود یا عدم عملکرد صحیح آنزیمها باعث بروز انواع بیماریها میشود.
سلولها و ارگانهای بدن با یکدیگر تبادل اطلاعات انجام میدهند. این عمل از طریق پیام رسانهای شیمیایی یا همان هورمونها انجام میشود .
این هورمونهای پیام رسان که ازجنس پروتئین هستند توسط غدد درون ریز ترشح میشوند و وارد جریان خون شده سپس توسط جریان خون به اندامهای هدف ارسال میشوند. سپس بعد از رسیدن به مقصد، به گیرندههایی که در سلولهای هدف وجود دارد و از جنس پروتئین هستند، متصل میشوند .
بدن برای رشد و بقا بافتهای مختلف، به پروتئین نیاز دارد. در شرایط عادی، میزان پروتئینی که در بدن و در بافت های مختلف ساخته میشود، مساوی مقدار پروتئینی است که شکسته میشود و صرف ترمیم یا رشد بافتها میگردد.
پروتئین ها در تشکیل ایمونوگلوبینها مشارکت دارند. ایمونوگلوبینها آنتی بادیهایی هستند که با عفونتها و بیماریها مقابله میکنند .
آنتی بادیها گروهی از پروتئینها هستند که با انواع عوامل بیماری زا مثل ویروسها و باکتریها مقابله میکنند. وقتی این عوامل خارجی وارد سلولها میشوند، بدن آنتی بادی ترشح میکند تا با علامت گذاری این عوامل خارجی به حذف آنها کمک کنند .بدون این آنتی بادیها، ویروسها و باکتریها میتوانند آزادانه در بدن تکثیر شوند و باعث بروز بیماریها گردند.
از عملکردهای دیگر پروتئینها، ذخیره یا انتقال مواد مختلف در بدن است. پروتئینهای انتقال دهنده موجود در خون، وظیفه انتقال مواد مختلف به داخل سلولها یا از داخل سلولها به خارج از سلولها و یا بین سلولها را به عهده دارند.
مقدار پروتئینها
پروتئین در رژیم غذایی همه حیوانات خانگی از جمله سگ و گربه مورد نیاز است، اما هر گونه از حیوانات به مقادیر مختلف و انواع مختلف اسیدهای آمینه نیاز دارند و مقدار توصیه شده ممکن است برای نژادها و مراحل مختلف زندگی متفاوت باشد. در حالی که پروتئینها میتوانند از منابع مختلف (بر پایه حیوانات و گیاهان) تأمین شوند، این نیازهای اسید آمینه حیوانات خانگی است که باید برآورده شود.
میزان پروتئین مورد نیاز حیوانات خانگی به گونه، مرحله زندگی و سطح فعالیت وی و همچنین کیفیت و قابلیت هضم پروتئین در رژیم غذایی او بستگی دارد. گربهها به دلیل تفاوت در متابولیسم پروتئین نسبت به سگها به پروتئین بیشتری نیاز دارند.
توصیه میشود به جای جستجوی غذاهایی که حاوی مقادیر بالای پروتئین هستند به دنبال غذایی باشیم که به طور خاص برای شیوه زندگی، مرحله زندگی و اندازه حیوان فرموله شده است. برای مثال، یک سگ کاری مخصوص سورتمه به مواد غذایی و مقدارکالری کاملا متفاوتی نسبت به یک سگ خانگی که در طول روز تنها برای مدت کوتاهی در بیرون از خانه پیاده روی می¬کند و بقیه ساعات را استراحت کرده و یا خوابیده است، نیاز دارد. بنابراین این دو سگ نباید از یک رژیم غذایی یکسان تغذیه کنند.
باید توجه داشت که توله سگها نسبت به سگهای بالغ نیاز به پروتئین بیشتری دارند، زیرا بدن آنها در حال رشد است. در میان نژادهای مختلف توله سگها نیز نیاز های غذایی متفاوتی وجود دارد. به عنوان مثال توله سگهای نژادهای بزرگ مثل رتریورز، لابرادور برای رشد مطلوب نیاز به رژیم غذایی بسیار متفاوتی نسبت به تولههای یورک شایر دارند.
تغذیه تولههای نژادهای بزرگ با مواد غذایی که پروتئین بیش از حد بالا دارند، در برخی موارد باعث میشود که وزنشان به سرعت افزایش پیدا کند و منجر به رشد غیرطبیعی در آنها شود که میتواند آنها را برای ابتلا به بیماریهایی مثل آرتروز در آینده مستعد کند.
بررسیهایی که متخصصین تغذیه بر روی غذاهای مخصوص این حیوانات خانگی صورت دادهاند، نشان میدهد که ارزش غذاهای مرطوب بسیار بیشتر از غذاهای خشک است. میزان پروتئین موجود در غذاهای مرطوب (50-28) درصد و در غذاهایی خشک (32-18) درصد میباشد.
پروتئینها در بدن مانند بلوکهای یک ساختمان هستند که بدن برای عملکرد روزانه خود به آنها نیاز ضروری دارد. زمانی که یک سگ در وعده غذایی خود مقادیر بیش از حد پروتئین مصرف می¬کند، تمام آن پروتئین در یک زمان نمیتواند استفاده شود و بدن سگ نیز قادر نیست پروتئین اضافی را برای مصارف بعدی ذخیره کند.
در این صورت پروتئین اضافی به شکل اوره از طریق ادرار دفع خواهد شد. در واقع میتوان گفت کیفیت پروتئین بسیار مهمتر از مقدار واقعی آن است. زیرا پروتئین¬های با کیفیت بالا از نظر زیستی قابل دسترس ترند و در بدن جذب بهتری دارند.
مسئله قابل توجه دیگر این است که گوشت به عنوان منبع پروتئینی حاوی مواد مغذی دیگری نیز هست که به مقدار زیاد آنها در بدن نیاز نیست. به عنوان مثال، هنگامی که یک رژیم غذایی بیشتر حاوی گوشت است، حفظ نسبت کلسیم و فسفر بسیار مشکل میشود و هنگامی که این نسبت از تعادل خارج شود در رشد استخوانها اختلال ایجاد میگردد و یا کلیهها آسیب میبینند. لذا غذاهایی که خوب فرموله شده باشند، دارای نسبت متعادل و مناسبی از پروتئین، چربی و کربوهیدراتها هستند تا از موارد ذکر شده جلوگیری شود.
پروتئین یک ماده غذایی پرکالری محسوب میشود و بسیاری از رژیم های غذایی با پروتئین بالا دارای کالری بسیار بالایی هستند و به سرعت میتوانند باعث افزایش وزن شوند. در ایالات متحده آمریکا بیش از ۵۰٪ از سگها دارای اضافه وزن یا چاقی هستند، لذا صاحبان سگها باید از مکانی که این کالریهای اضافی پنهان میشوند آگاه باشند. اگر سگی دارای مشکلات مربوط به کلیه یا کبد باشد مصرف بیش از حد پروتئین می تواند حجم کاری این اندامها را افزایش دهد و تعادل مواد مغذی را بهم بزند و در نتیجه موجب تشدید بیماری شود.
کیفیت تغذیهای پروتئینها
در مقایسه پروتئینهای گیاهی با جانوری، ارزش تغذیهای انواع جانوری بالاتر است، این موضوع سه دلیل اساسی دارد:
1. پروتئینهای گیاهی درون سلول گیاهی قرار گرفتهاند که بستری سلولزی دارد. به همین علت این پروتئینها به راحتی در اختیار آنزیمهای پروتئازی قرار نمیگیرند و مقدار زیادی از آنها بدون هضم شدن دفع میشوند.
2. گاهی اوقات پروتئینهای گیاهی همراه با یکسری ترکیبات مضر و ضد تغذیهای میباشند. مثلا در سویا بازدارندههای بومن بیرک- کونیتز وجود دارند که بازدارنده آنزیم تریپسین میباشد و یا در حبوبات هم آگلوتنینها (لکتین) وجود دارند.
3. پروتئینهای گیاهی از نظر برخی آمینواسیدهای ضروری دچار کمبود هستند، که به آنها اسیدهای آمینه محدود کننده میگویند. به عنوان مثال غلات از نظر لیزین فقیر هستند. ذرت علاوه بر لیزین از نظر تریپتوفان نیز فقیر است. سویا منبع خوبی از لیزین است، اما از لحاظ متیونین فقیر است. حبوبات به طور کلی از لحاظ اسیدهای آمینه گوگرد دار به ویژه متیونین فقیر هستند.
در مورد مصرف پروتئینهای گیاهی باید از مخلوط متعادل استفاده کرد. یعنی مخلوطی از پروتئینهای گیاهی که هر کدام کمبود آمینواسید دیگری را جبران میکنند.
پروتئینهای حیوانی و گیاهی با یکدیگر تفاوت دارند و ترکیب و ساختار اسیدهای آمینه آنها یکسان نیست و علاوه بر این تفاوت ساختاری، هضم این پروتئینها نیز با یکدیگر متفاوت است. درواقع حیوانات گوشتخوار، پروتئینهای حیوانی و حیوانات گیاهخوار پروتئینهای گیاهی را بهتر جذب میکنند.
بنابراین میتوان بیان کرد که سگها هم میتوانند پروتئینهای گیاهی را مصرف کنند؛ اما اگر رژیم غذایی آنها کاملاً بر پایه پروتئین گیاهی باشد، با کمبود برخی از اسیدهای آمینه مواجه میشوند؛ درنتیجه پیشنهاد میشود که رژیم غذایی سگ، که حیوانی گوشتخوار است، بر پایه پروتئین حیوانی باشد.
البته در این میان باید مراقب بود که میزان پروتئین حیوانی هم در تغذیه سگها زیاد نباشد؛ و همواره در برنامهریزی و تدوین برنامه غذایی سگ، تعادل را رعایت کرد. در ارتباط با برنامه غذایی سگ باید گفت که سگها فقط گوشت نمیخورند و رژیم غذایی آنها شامل خوردن سایر حیوانات میباشد که اجزای این حیوانات علاوه بر گوشت، شامل استخوان، پوست، رگ و … نیز میشود که سگ آنها را هم میخورد.
میزان استفاده سگ یا گربه از پروتئین جیره به عنوان منبع آمینو اسیدها و نیتروژن تحت تأثیر قابلیت هضم و کیفیت پروتئین موجود در رژیم غذایی قرار دارد.
به طور کلی، پروتئینهایی که قابلیت هضم بالایی دارند و حاوی تمام اسیدهای آمینه ضروری در نسبت مناسب خود نسبت به نیاز حیوان هستند، پروتئینهایی با کیفیت بالا محسوب میشوند. در مقابل، هضم پذیری کم پروتئینها یا محدودیت در یک یا چند اسید آمینه ضروری از کیفیت آنها میکاهد.
پروتئینها و حساسیتهای غذایی
برخی از حیوانات خانگی به پروتئین موجود در غذاهای خود حساسیت دارند. علائم ممکن است شامل خارش، عفونتهای پوستی و گوش، ریزش مو، و به ندرت اسهال یا استفراغ باشد.
برخلاف برخی از آلرژیهایی که ممکن است فصلی باشند، حساسیت غذایی (و علائم مرتبط با آن) در تمام طول سال ادامه دارد.
برای کمک به برطرف شدن علائم مرتبط با حساسیت غذایی، معمولاً به حیوانات خانگی رژیم خاصی داده میشود که حاوی پروتئینی است که در گذشته در معرض آن قرار نگرفتهاند، مانند: گوشت خرگوش، گوشت گوزن، ماهی قزل آلا، بوقلمون، اردک و حتی کانگورو یا رژیم غذایی که در آن مولکول پروتئین به اندازه کوچکی هیدرولیز شده (از هم جدا شده است) و سیستم ایمنی حیوان خانگی نمیتواند آن را تشخیص دهد.
حیوانات خانگی در این رژیمهای خاص نباید از سایر خوراکیها، از جمله پوست خام یا گوش خوک استفاده کنند، زیرا ممکن است حاوی پروتئینهایی باشند که میتوانند باعث ایجاد حساسیت شوند.
کمبود پروتئینها
کمبود پروتئین در اثر گرسنگی، تغذیه گربهها با غذاهای تجاری سگ ها و یا تغذیه سگ ها با غذاهای ویژه گربهها، رخ می دهد. بسیاری از غذاهای تجاری از لحاظ پروتئین غنی هستند و بنابراین رخداد کمبود پروتئین نادر است.
مو حاوی ۹۵٪ پروتئین و درصد بالایی از آمینواسیدهای حاوی سولفور است. رشد طبیعی مو و کراتینی شدن پوست به ۲۵٪ تا ۳۰٪ پروتئین نیازمند میباشد.
حیوانات مبتلا به کمبود پروتئین به هیپرکراتوز، هیپرپیگمانتاسیون اپیدرم و از دست دادن رنگدانههای مو مبتلا می شوند. نواحی مو ریخته به وجود میآیند و موها نازک، خشن، خشک، کدر و شکننده میشوند و به راحتی میریزند و به سختی رشد میکنند. از آنجایی که وجود پروتئین برای ترمیم زخم ها ضروری است، موارد زیادی از اختلال در ترمیم زخمها در سگ های مبتلا به کمبود پروتئین دیده میشود.
وجود سولفور آمینواسید (متیونین و سیستئین) برای تولید کراتین مو ضروری است. کمبود آن باعث خشکی مو و همچنین کاهش رشد تولهها میشود. اسید آمینه آرژنین برای تبدیل آمونیوم با اوره ضروری است و کمبود آن باعث تجمع آمونیوم در بدن گربه و حتی مرگ حیوان میشود. همچنین برای رشد ساختارهای چشم و سیستم عصبی توله ها و بچه گربهها، ضروری است. اسید آمینه گلوتامین برای متابولیسم و بازسازی سلولها مورد نیاز است. وجود لیزین برای ساخت همه پروتئینها لازم میباشد. این اسید آمینه بسیار به حرارت حساس است. اسید آمینه تائورین برای انقباضات عضلانی ضروری و کمبود آن در گربهها ایجاد بیماری قلبی میکند. کارنیتین کمک میکند که سلولها بتوانند از چربی به عنوان منبع انرژی و سوخت استفاده کنند. کمبود آن در بیماریهای قلبی سگها بیشتر به چشم میخورد. وجود این اسید آمینه باعث کاهش وزن در حیوانات چاق میشود.
در انسان اگر قطر ریشه مو کمتر از ۰.۰۶ میلیمتر باشد نشاندهنده کمبود پروتئین است ولی چنین معیاری در مورد حیوانات وجود ندارد. تجزیه جیره غذایی و تعیین میزان پروتئین بر حسب ماده خشک (۲۵٪ برای سگ ها و ۳۳٪ برای گربه ها) میتواند درمان عارضه باشد. استفاده از پروتئینهای با کیفیت مثل تخم مرغ، گوشت یا شیر در درمان عارضه مهم است.